Social Marketing là gì? Đây là một khái niệm không mới nhưng rất dễ bị nhầm lẫn! Những doanh nghiệp không phải là dịch vụ tư vấn marketing tưởng đây là một thuật ngữ quá quen thuộc nhưng thực chất social marketing đầy ý nghĩa. Nó chỉ không chỉ bó buộc trong các kênh social: Facebook, zalo, … mà rộng lớn hơn và tốt đẹp hơn. Hãy cùng theo dõi ngay!
Social marketing là gì? – Lầm tưởng về social marketing
Social marketing là lĩnh vực “marketing phi thương mại”, áp dụng các khái niệm và kỹ thuật marketing để đạt được những mục tiêu hướng về “lợi ích chung của xã hội”.
(Theo https://en.wikipedia.org/wiki/Social_marketing)
Trong những năm gần đây, thuật ngữ social marketing đã bị hiểu sai lệch do sự nhầm lẫn thường xuyên với marketing mạng xã hội – Chẳng hạn như việc đăng nội dung và quảng cáo trên Facebook, Linkedln.Cần phải phân biệt rõ chiến dịch truyền thông xã hội (social marketing) và marketing mạng xã hội.
Theo phân tích của các công ty dịch vụ tư vấn marketing thì ở Việt Nam, chiến dịch truyền thông xã hội vẫn chưa thực sự được coi trọng. Một số chiến dịch được thực hiện phổ biến như: tuyên truyền mọi người không hút thuốc ở khu vực công cộng, sử dụng mũ bảo hiểm khi đi xe máy hay nhắc nhở người dân tuân thủ luật an toàn giao thông đường bộ.
Mục tiêu chính của social marketing là giúp xã hội trở nên tốt hơn, trong khi đó mục tiêu chính của marketing thương mại (marketing mạng xã hội) là lợi nhuận, hướng về lợi ích của doanh nghiệp.
Các chiến dịch marketing mạng xã hội rất phổ biến hiện nay trên Facebook, Instagram, Google…doanh nghiệp sử dụng chúng là một công cụ đắc lực để quảng bá thương hiệu, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về sản phẩm nhằm đạt được các mục tiêu về doanh số, khách hàng.
Điều này không có nghĩa là các nhà marketing thương mại không thể tham gia đóng góp vào các thành tựu lợi ích cho xã hội. Bằng cách này hay cách khác, khi sử dụng đúng mục đích và ý nghĩa, marketing góp phần thay đổi thế giới tốt đẹp hơn.
Khi các chiến dịch này được thực hiện tốt, marketing xã hội có thể là một nguồn lực hiệu quả mang lại sự thay đổi thực sự tích cực. Marketing xã hội được các marketer nói chung và các đơn vị dịch vụ tư vấn marketing nói riêng sử dụng chủ yếu bởi các tổ chức phi lợi nhuận, tổ chức từ thiện, các cơ quan chính phủ. Một số doanh nghiệp thương mại đôi khi cũng sử dụng các chiến lược tiếp thị xã hội để lan tỏa thương hiệu.
Ứng dụng của Social marketing
Vào đầu những năm 1980, một đoạn quảng cáo ngắn bắt đầu được phát sóng rộng rãi trên truyền hình Mỹ. Trong vòng 15 giây, người ta nhìn thấy hình ảnh một chiếc chảo rán với dầu sôi nóng hổi, và nghe thấy âm thanh lồng tiếng thông báo “Đây là ma túy”. Sau đó một quả trứng bị ném vào chảo, âm thanh tiếp tục: “Đây là bộ não của bạn khi tiếp xúc với ma túy”.
Chiến dịch này được tạo ra bởi Tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Thành phố New York – Hiệp hội vì một nước Mỹ không có ma túy. Quảng cáo này được phát vô số lần kể từ đó và vẫn còn tồn tại đến ngày nay như một trong những ví dụ đáng nhớ và hiệu quả nhất của social marketing- một hình thức quảng cáo chuyên biệt không hướng tới mục đích bán sản phẩm, mà là thay đổi thế giới. Đây chính là ví dụ điển hình giúp các đơn vị dịch vụ tư vấn marketing phân tích về social marketing
Trong khi hầu hết các phương thức marketing đều hướng đến việc bán hàng hóa và dịch vụ, thì sản phẩm của Cameron trong marketing xã hội là hành vi của con người. Triết lý đằng sau ý tưởng này có thể minh họa bằng một trích dẫn từ Gerhard Weibe- một chỉ huy tàu hàng hải Đức trong Thế chiến II: “Tại sao bạn không thể bán tình anh em và suy nghĩ hợp lý như bạn có thể bán xà phòng?”
Mục tiêu của các chiến dịch quảng cáo xã hội là thúc đẩy các ý tưởng sáng tạo tích cực, khuyến khích hành vi mang lại lợi ích cho thế giới như chăm sóc bảo vệ môi trường, thắt dây an toàn khi lái xe, hoặc chống lại các hành vi tiêu cực như hút thuốc ở nơi công cộng.
Có rất nhiều chiến dịch marketing xã hội được tiến hành trong thời gian dài, có thể nhận ra ngay lập tức mà nhiều người lại không nhận ra đó là marketing.
Ví dụ:
MADD (Mothers Against Drunk Driving)- một chiến dịch cho các tài xế buộc một dải ruy băng đỏ lên xe của họ, biểu thị cam kết của họ về việc lái xe an toàn, tỉnh táo, không chất cồn, chất gây nghiện.
Biểu tượng ruy băng đỏ cũng được áp dụng cho chiến dịch gia tăng hiểu biết của mọi người về AIDS và hình thức social marketing này cũng sớm lan sang các lĩnh vực khác như băng rôn màu tím cho bệnh Alzheimer, màu vàng cho các gia đình binh sĩ đang làm nhiệm vụ ở nước ngoài.
Lợi thế của social marketing
Sáu lợi thế khác biệt của marketing xã hội làm cho nó trở thành một công cụ quan trọng cho bất kỳ chiến dịch marketing nào của công ty dịch vụ tư vấn marketing:
- Thúc đẩy tiêu thụ các sản phẩm có ích cho sự phát triển của xã hội
- Thúc đẩy ý thức về sức khỏe của mọi người và giúp họ áp dụng một lối sống lành mạnh hơn
- Giúp phát triển các sáng kiến marketing xanh, góp phần bảo vệ môi trường.
- Giúp xóa bỏ các tệ nạn xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
- Marketing xã hội là một trong những cách marketing rẻ nhất.
Một trong những lợi thế tốt nhất của marketing xã hội là bất kỳ ai cũng có thể tận dụng nó và ảnh hưởng ở bất cứ đâu, ngay từ gia đình của họ.
Quy trình social marketing
Quá trình marketing xã hội bao gồm năm giai đoạn, mỗi giai đoạn bao gồm tập hợp các hoạt động riêng:
- Giai đoạn 1: Nghiên cứu và lập kế hoạch
- Giai đoạn 2: Xác định thông điệp và phát triển tài liệu
- Giai đoạn 3: Điều chỉnh chiến dịch dựa trên tình hình thực tế
- Giai đoạn 4: Thực hiện chiến dịch và tiến hành phổ biến tài liệu
- Giai đoạn 5: Đánh giá tác động và phản hồi từ đối tượng mục tiêu.
Nghiên cứu và phát triển chiến dịch social marketing
Một trong những sự khác biệt của một marketing xã hội là việc nghiên cứu được tiến hành trước và cả trong quá trình thực hiện chiến dịch.
Thu thập và phân tích dữ liệu sẽ giúp các nhà làm marketing hiểu rõ hơn về vấn đề và bối cảnh của đối tượng mục tiêu, họ bị ảnh hưởng bởi những yếu tố kiến thức, thái độ và niềm tin như thế nào, từ đó phát triển các chiến thuật tiếp cận hiệu quả nhất.
Nếu bạn chưa hiểu rõ đối lượng mục tiêu là gì? Cách tìm kiếm khách hàng mục tiêu. Hãy xem thêm bài viết: khách hàng mục tiêu trong marketing để hiểu rõ thêm về vấn đề này.
Nghiên cứu định lượng để thu thập thông tin thường được thực hiện qua các phương pháp nghiên cứu thứ cấp: xem xét các bài báo học thuật, dữ liệu điều tra dân số và báo cáo dịch tễ học thu được từ bộ y tế.
Một yếu tố quan trọng không kém trong quá trình hình thành chiến dịch là nghiên cứu định tính các thông tin về social marketing.
Các nhà làm marketing cần quan sát hành vi, thái độ, thói quen của đối tượng mục tiêu trong cộng đồng của chính họ và các hành vi nào bạn đang muốn cố gắng thay đổi.
Phỏng vấn các bên liên quan trong cộng đồng hoặc người cung cấp thông tin quan trọng, chẳng hạn như một bộ trưởng, nhân viên pha chế hay nhà tạo mẫu tóc,…mỗi người ở một địa vị xã hội khác nhau, hoàn cảnh sống khác nhau sẽ giúp bạn có được cái nhìn sâu sắc, có giá trị về cộng đồng.
Tương tự như marketing thương mại, các nhà làm marketing cũng cần tiến hành phân khúc khách hàng khi làm marketing xã hội.
Social marketing thường thất bại vì đối tượng hướng tới quá rộng. Bằng cách phân đoạn đối tượng của bạn, bạn có thể xác định các nhóm dễ tiếp cận hơn bởi chiến dịch và có khả năng tạo các thông điệp và các đặc điểm khác nhau cho từng chiến dịch hướng tới các đối tượng mục tiêu cụ thể.
Phân khúc đối tượng cũng có thể dựa trên vị trí địa lý, nhân khẩu học, tâm lý, thái độ hoặc niềm tin.
Marketing mix trong social marketing
Tương tự như marketing thương mại, trọng tâm chính của marketing xã hội là người tiêu dùng- tìm hiểu những gì mọi người mong muốn và thuyết phục họ mua những gì chúng ta đang sản xuất. Mô hình Markting Mix là một trong những mô hình quan trọng và cần thiết để các đơn vị dịch vụ tư vấn marketing phân tích về social marketing
Xem thêm: Tất tần tật mô hình marketing mà mọi marketer đều nên biết
Product: Sản phẩm
“Sản phẩm” của social marketing có thể không phải là một “sản phẩm” thật sự theo đúng nghĩa đen của nó. Nó có thể đa dạng từ các sản phẩm hữu hình (ví dụ: bao cao su) đến các dịch vụ (dịch vụ khám sức khỏe), hay thậm chí là một hành động nào đó (cho con bú, ăn chế độ có lợi cho tim mạch).
Để có một sản phẩm khả thi được nhiều người chấp nhận. Trước tiên, các nhà làm marketing phải làm cho đối tượng mục tiêu nhận thức được vấn đề xã hội của họ. Sau đó, việc sử dụng “sản phẩm” là một giải pháp tuyệt vời để giải quyết vấn đề đó.
Price: giá bán
“Giá” đề cập đến những gì người tiêu dùng phải làm để sở hữu sản phẩm social marketing. Chi phí này có thể là tiền tệ, hay thời gian và nỗ lực. Nếu lợi ích mang lại của sản phẩm lớn hơn so với chi phí phải bỏ ra => cơ hội đối tượng mục tiêu dùng thử sản phẩm marketing xã hội sẽ lớn hơn.
Trong việc thiết lập giá cho sản phẩm, có nhiều vấn đề cần phải xem xét.
Ví dụ:
Đối với biện pháp tránh thai. Nếu sản phẩm có giá quá thấp hoặc cung cấp miễn phí, người tiêu dùng có thể sẽ cảm thấy nó có chất lượng thấp. Mặc khác, nếu giá quá cao thì một số người sẽ không thể mua được.
Các nhà làm marketing cần phải nghiên cứu đối tượng mục tiêu, cân bằng các yếu tố và tính một khoản “chi phí danh nghĩa” để tăng nhận thức về chất lượng sản phẩm được cung cấp mà vẫn mang lại cảm giác “phẩm giá” cho giao dịch. Những nhận thức về chi phí và lợi ích sản phẩm có thể được xác định thông qua các biện pháp nghiên cứu và định vị sản phẩm.
Place: Phân phối
Place trong social marketing mô tả cách thức sản phẩm đến tay người tiêu dùng như thế nào.
Đối với một sản phẩm hữu hình, điều này đề cập đến hệ thống phân phối bao gồm nhà kho, xe tải, lực lượng bán hàng, cửa hàng bán lẻ hoặc những nơi được cung cấp miễn phí.
Đối với một sản phẩm vô hình, địa điểm thường ít rõ ràng hơn, thường đề cập đến quyết định về các kênh mà người tiêu dùng thường tiếp cận. Những nơi này có thể bao gồm văn phòng của bác sĩ, trung tâm mua sắm, phương tiện truyền thông đại chúng. Các nhà làm marketing cần đảm bảo khả năng tiếp cận đến đối tượng mục tiêu của sản phẩm. Bằng cách nghiên cứu các hoạt động và thói quen, kinh nghiệm và sự hài lòng của họ đối với hệ thống phân phối hiện có, các marketer có thể xác định hình thức phân phối lý tưởng nhất để cung cấp cho khách hàng.
Promotion: Xúc tiến hỗn hợp
Xúc tiến hỗn hợp bao gồm việc sử dụng tích hợp các hình thức quảng cáo, quan hệ công chúng, khuyến mãi, vận động truyền thông, bán hàng cá nhân và phương tiện giải trí.
Trọng tâm là tạo ra và duy trì thị trường cho sản phẩm. Các nhà làm marketing cần nghiên cứu đối tượng mục tiêu để xác định được các phương tiện hiệu quả nhất để tiếp cận và tăng nhu cầu của họ.
Publics – Công chúng
Các nhà marketing xã hội thường có nhiều đối tượng tiếp cận khác nhau để xây dựng một chiến dịch thành công.
“Công chúng” đề cập tới cả nhóm bên ngoài và bên trong tham gia chương trình.
Công chúng bên ngoài bao gồm khán giả mục tiêu, khán giả thứ cấp, nhà hoạch định chính sách và người gác cổng.
Công chúng nội bộ là những người có liên quan đến việc thực hiện chiến dịch.
Partnership- Quan hệ đối tác
Các vấn đề xã hội và sức khỏe rất phức tạp, một cơ quan/tổ chức không thể tự tạo ra ảnh hưởng. Bạn cần hợp tác với các đơn vị khác trong cộng đồng để chiến dịch được thực hiện hiệu quả. Hãy tìm ra tổ chức nào có mục tiêu tương đồng với bạn, không nhất thiết phải có cùng mục tiêu. Hãy xác định rõ ràng các cách bạn có thể làm việc cùng nhau.
Policy- Chính sách
Cách chương trình social marketing chỉ có thể làm tốt trong việc thúc đẩy thay đổi hành vi cá nhân khi có sự hỗ trợ từ môi trường, chính phủ nơi họ đang hoạt động.
Thông thường, việc thay đổi chính sách là cần thiết và các chương trình truyền thông chính phủ có thể là sự bổ sung hiệu quả cho chương trình marketing xã hội.
Purse Strings – Nguồn tài chính
Hầu hết các tổ chức phát triển các chương trình marketing xã hội hoạt động thông qua các quỹ được cung cấp bởi tài trợ của chính phủ hoặc quyên góp.
Vì vậy, các nhà làm marketing cần cân nhắc thêm một khía cạnh nữa trước khi bắt đầu chiến dịch – bạn sẽ lấy tiền ở đâu để thực hiện chương trình của mình?
Trên đây là một số thông tin về social marketing là gì. Marketing mang lại một thế giới tốt đẹp hơn. GEM – công ty dịch vụ tư vấn marketing hy vọng rằng bạn đã có một cái nhìn rõ ràng hơn về vấn đề này. Chúc bạn ứng dụng thành công social marketing vào các hoạt động kinh doanh và phát triển xã hội!
ID bài viết: (+84) 089 806 1234
GEM - Công ty tư vấn Digital Marketing tổng thể
Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn Digital Marketing tổng thể và Phòng Marketing thuê ngoài, GEM mang đến các dịch vụ gia tăng tối ưu giá trị cho các khách hàng hướng tới mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.
Liên hệ với chúng tôi để nhận tư vấn miễn phí.
BÀI VIẾT CÙNG CHUYÊN MỤC
Workshop “Tư Duy Thiết Kế Trong Marketing: More than a brief”
Thấu hiểu “nỗi đau” của Marketer khi có ý tưởng sáng tạo nhưng chưa biết [...]
Th7
TOP 5 xu hướng content marketing 2024
Thế giới tư vấn digital marketing chuẩn bị bước qua năm 2023 ảm đạm để [...]
Th11
6 Cách tối đa hóa doanh thu bằng cách tiếp cận cá nhân hóa mùa lễ hội
Mùa lễ hội là một cơ hội tuyệt vời để các doanh nghiệp bán hàng [...]
Th10